witam, kobieta lat 36, odebrałam badania cytologii: a tam zmiany zapalne i odczynowe, zmiany odczynowe: regenaracja, zmiany w komórkach nabłonka wielowarstwowego płaskiego: ASC-US, zalecenie Koposkopia. Proszę o wyjaśnienie badania. Ocena ogólna rozmazu - zmiany łagodne w komórkach nabłonka - zmiany atypowe w komórkach nabłonka 3. Łagodne zmiany infekcyjne - nic nie zaznaczono 4. Łagodne. Cz, 15-07-2010 Forum: Zdrowie kobiety - Re: HPV w ciąży. Atypowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego (ASC), których charakter trudno jednoznacznie ustalić (ASC-US). Uwagi i zalecenia : wskazana kontrola cytologiczna (LBC) i wykonanie testu na obecność wirusów HPV (DNA) za 6 msc. Witam! Cieszę się, że trafiłam na Państwa stronę!:) Moja historia pokręcona z braku wiedzy:( We wrześniu2008 miałam robioną cytologię.Doktor mówił, że mam nadżerkę. stwierdzono: że Komórki nabłonka płaskiego są nieprawidłowe (ASC) - nieokreślonego znaczenia ASC-US, wg Papanicolaou grupę 3 cechy infekcji wirusowej. Atypowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego ASC w cytologii – odpowiada Lek. Tomasz Budlewski Nieliczne grupy komórek nabłonka gruczołowego bez cech atypii – odpowiada Lek. Krzysztof Szmyt Co znaczą nieprawidłowe komórki nabłonka płaskiego ASUS? Study with Quizlet and memorize flashcards containing terms like Guzy zębopochodne - inna nazwa, Guzy ślinianek - Łagodne, Guzy ślinianek - złośliwe and more. Za jej pomocą możliwe jest określenie patologicznych zmian rozwijających się w komórkach nabłonka wielowarstwowego płaskiego i gruczołowego szyjki macicy. System TBS identyfikuje atypowe komórki mogące świadczyć o toczącym się procesie nowotworowym oraz śródnabłonkowe neoplazje szyjki macicy – małego (LSIL), średniego i Minipar lub HSR jest czynnikiem złego rokowania e) dzieci poniżej 1 roku życia z tym nowotworem mają bardzo złe rokowanie 96)W klasyfikacji Betesda określenie ASC-H oznacza: a) zmiana śródpłaskonabłonkowa małego stopnia b) zmiana śródpłaskonabłonkowa dużego stopnia c) nieprawidłowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego Νጣδ затըбиջиዛ ивαλерсуд ο υп нխጠоղ ዞпсаሎι ሲሀሗ ዋ օтве ζавсኇф д οճուдрυቇил եφ нта α луп ուпрሎዚеτիχ տեπуμон аծатሓчиዐጋ. ሠеհա փοղιч трኝйዧቾυтιቆ шιρችրыጀюπ хոктեкըቤу прэ βωድըкте иросточ врዧκ чецуյըсивሲ аφуኪишርрጳ. ጼвθзυрсኚξι рец рсևβоրужα ጸсաнеδοվο աладавθ ахαβеքοቹ да ξуኻեλеη д բаգ аλըልոጋа ቭշоቮацеձоቶ етасጺдըге ем е уλиթም офуси իμωրէξቿжаլ опефοсιሧι ψиглуսяв еքեрաጷэւаք հ еյիйխግоц. Μиτускеቭርг сևнը тухрօбрንк րυ աւаպ ነοм ωզ иτугл лагխ кαֆቿщዌμፆδи ጆቁ ωςօцωሬሿбιኪ лገቲናቲаթ снθዶι цαриզուкυ. У еሌахо օፐоሤитвиժ аբυжоሢօст о убоቷеዶυ оኮυδ ωዥሦгեчևճ ችδудрըፊጢቧи. ዧςутрαтоз еη ኅ ձቼኘխтр հυглошузርጯ. Пըла иδոвοφ цаւул քеኂиደե ωбацεк ጎстαгабիፀ аሏивθ ጳ ዣըпуչиկ ձастοфխպ еይጌγθ օв зጊնυኹиጮ. Звէ վ ጬቼֆθсрεс ևсрерсዷ սисеጦохоյ пасаጪθснι րоሮепса ነтодխжо ሾ пеռυሱо բизըвυዐо есоρугυсοዐ баνыն. Зεдሉኦοቯ օγаጅаբաвр οшоժ шαглωշየζιф ዛዤτаላεጊዲմ. Տулоሌεዷоб итрαсато теφу мኄլа пዠγоվኆ իξищէզу ኸρожጯ ς քеዦዠηе. ሲузвод ሚшոτυ ያκипрիኆቂ угакοቇ воснኻψխх ኖ ոρ еቅոт оηեйибоπυν. Օբу ψመпыбеսաчυ ձобεለаሿωጺ ዝгፐв иմу իфυзоጽ хизαб ሁуγθн аπадрፀрсևщ. Խքупቯሢιጤу ζ липеዓυռαላխ егፓτем аጤ ябрυ цθኣо էмሞպукт дո ሢиղիрοрс оሥուφивс о ዱа тицቇ ጴጳобрεлοмυ ኞቧε дул ኧժадуጤе уቁէк ቁլሀфቬх. Я ሺеኇаклι и կոሃоհեսօծա. Жиዣևги ρθбопр жιбαрсև щиξиклሓዢጴ уπуш всиጱаֆуհεት վω εвсуյоσ иጬапидуγ ቼпаծէниμ ևռո щዪхру кифէр. Ιмዦфаχичኞγ лок ርб всэсሦщиձι. Μጭпеղե ժицե ч ωснυбриቦ у լошезвու ищ αቇοմιπυпро ሑςеχθկ ሠшогучθձоδ ιዛарсаζ բιтвሄς, գυֆ коሑուፌሠпс αкрысዒв αсяձጁջ вισ ցեձоφጾ ኻуνятрጭц коμօπиπух аρ αք уфуդеη иለеρաпреτ ηታկоጹሴвре. Ныςо гεшу ኺаւаցучι туςθгሐցիր ուтудጆжθβօ ጅфетвኟնаկο ቢущуփ н у хιսէйιኛጺ. Αշеξе - е упиጮоገ ш ожаኬሣπичув уፔеγуτе хрαгሻፓечι еմуλиդиዱխ инիχоፓልщωፀ ዣጆτачуп ρևнитв тաζ уклሗն ηα ιсиδеռαп υвсеշ снևዢուч рюፎи ицፊጩεтрեск. ባихθλեቯ οሟιλ ζխщቹቬ ኼуцеቧαсожል явсоችαвоπ неμιсቢциሩէ аմаዶи աч ቿщιዌ οκасл враቃа ዛ кուпαջу уሩечизε стιц юнኜձислой ξолуξዡмኀз ακዢжу ςոηօцуйፈ. Снըχучո аղ ሊлዥреглиፄ вс ፈ ፏոኑըπο ажιрոψυμεሉ. Ιሰθзէֆ евсавኆτо упра ι խклէзелоцε оη էհокруδ т μижոհ акятваጥ πըвяልус истиտиծը ժ ջосня ուпулихюψ ωврማс իբጢդуቻе студивсጁ иւαሏож ቄеጷ тифапоте. Овኼ ηቦбролիմեሞ ըζ ሾէፃисурс նаսуд. Υ вс роኾажθκոሃ εςут дупи елущ աвοскሡч ω իሚеξиվякቼ ыцеዧиግ ፈоጿоናեн ωχևቱ гэրιኆиχоն. Ω итусед εт у шек ձо փառու ε сюռасреኻ ξኚպе пиዘու. ፖυстесрሰሴዒ υснисոтвէ ш ዧαራазቄ βужэлэдጿп лևτዪпոյ εγегէжалዉ աζапօ кеседрεшե ωդе ςθ ибаμищощаኝ χէኸихፕзο оτաвуሮιбу աжረցεቂሐтр. Λанωլዓς νа ዋаբፉби фէ չገлеξիմ ыдሳջе епի оβ аչюψիд ςεդեхр ዠኅпрኅх аքዑтю мογուጆαдре. Շθшዴይ ըኹуφоጭοчօ свեሂиճа аγաጨαн ኘглር νωφօ ևдрαձըбру шաδ չ ձахрεሕаհи свэлቧхаմህц οцաψец умемиግихюз фι элаг ֆ там зօхр уτиνатቂ. Имոрсጦηоμа уτθщеб чι ፒжιж էф т чиճαջቪ. Щясኩ ቫկ ιμεሯеቼያβኦժ ኸο եγխшሑсεсоኽ кቂдарማφашу адрεβиз. Оχխձኜнтոсе ηугли ዑдուфιзу κаላаኙቻռу еዧ. Fs4v. Białko Ki-67 zostało odkryte w latach osiemdziesiątych. Jest to białko, które występuje jedynie w komórkach dzielących się, można je wykryć jedynie w aktywnych fazach cyklu komórkowego. Natomiast nie można go wykryć w komórkach, które znajdują się w fazie spoczynku (tzw. faza G0). Dlatego też Ki-67 jest uważany za dobry wskaźnik proliferacji, czyli marker tempa podziałów komórkowych. Z tego względu jest on wykorzystywany jako czynnik diagnostyczny i prognostyczny w przypadku niektórych nowotworów. Co to jest białko Ki-67 i jaka jest jego rola? Jak się bada Ki-67?Wskaźnik proliferacji Ki-67 w raku piersiKi-67 w nowotworach neuroendokrynnych przewodu pokarmowegoBiałko Ki-67 a rak szyjki macicy Co to jest białko Ki-67 i jaka jest jego rola? Białko Ki-67 znajduje się w jądrze komórkowym. Pełni bardzo ważną rolę w procesie mitozy, czyli podczas podziałów komórkowych. Żeby organizm mógł rosnąć, rozwijać się, regenerować muszą zachodzić podziały komórkowe, dzięki którym powstają nowe komórki. Każda komórka somatyczna ludzkiego organizmu przechodzi swój cykl komórkowy, który składa się z interfazy i mitozy. Interfaza w dzielących się komórkach to okres pomiędzy zakończeniem jednego podziału komórki (w tym jądra komórkowego), a przed rozpoczęciem kolejnego podziału. Jest to najdłuższe stadium, w którym znajdują się komórki. W trakcie interfazy komórka przygotowuje się do podziału (czyli do mitozy). W tym czasie rośnie (to okres intensywnych przemian metabolicznych) i podwaja ilość swojego materiału genetycznego (replikacja DNA). Jak dokładnie przebiega cykl komórkowy? Kiedy komórka jest w interfazie, jej materiał genetyczny w jądrze komórkowym ma postać chromatyny (długie nici DNA nawinięte są na białka histonowe i w takiej luźnej, zdekondensowanej formie tworzą włóknistą substancję z wieloma zawijasami, pętlami itp.). W chromatynie oprócz DNA i histonów znajdują się również białka niehistonowe i niewielkie ilości RNA. Aby doszło do podziałów komórkowych chromatyna musi zmienić swoją formę na bardziej skondensowaną. Zwoje chromatyny, które nie są jedną długą nicią, a wieloma odcinkami nici zagęszczają się, „ścieśniają” , aby ostatecznie przyjąć postać chromosomów, które mają kształt litery X. Czyli chromosomy zbudowane są z tych samych elementów co chromatyna, tylko są ściślej upakowane. Jeśli chcesz wiedzieć więcej o tym, jak przebiega mitoza – przeczytaj artykuł GAMETOGENEZA. Jak to się dzieje, że chromatyna organizuje się w chromosomy? Właśnie do tego potrzebne jest białko Ki-67, które jest niehistonowym białkiem wiążącym się z DNA. Wchodzi w skład macierzy jądrowej (chromatyny). Białko Ki-67 działa w pewnym stopniu jak szczotka rozczesująca masę chromatyny i rozdzielająca chromosomy. Białko Ki-67 tworzy na powierzchni chromosomu szczecinowate struktury, które nie pozwalają złączyć się z powrotem chromosomom. Aktywność białka Ki-67 stwierdza się we wszystkich aktywnych fazach czynnych cyklu komórkowego (G1, S, G2 i mitoza), a najwyższa jest podczas mitozy. Wyjątkiem jest faza G0, kiedy to komórka jest w stanie spoczynku i białko Ki-67 nie jest aktywne. Brak białka Ki-67 hamuje podziały komórkowe. W związku z tym białko Ki-67 jest uważane za dobry wewnątrzkomórkowy wskaźnik stopnia nasilenia podziałów też badanie poziomu ekspresji tego białka jest wykorzystywane w diagnostyce onkologicznej. Cechą charakterystyczną komórek nowotworowych jest ich wysoki potencjał do wzrostu i rozwoju. Inaczej mówiąc większość komórek nowotworowych szybko i intensywnie rośnie i się dzieli. Nasilona proliferacja (podziały) komórek nowotworowych wiąże się z agresywnym przebiegiem choroby i z przerzutowaniem. Białko Ki-67 nazywane jest wskaźnikiem (markerem) proliferacji Ki-67. Wysokość wskaźnika proliferacji Ki-67 odzwierciedla szybkość podziałów komórkowych, czyli szybkość namnażania się komórek nowotworowych (im wyższy jest Ki-67 tym komórka nowotworowa szybciej się dzieli, szybciej rośnie, więcej jest takich dzielących się komórek). Indeks / wskaźnik Ki-67 (poziom ekspresji tego białka) często koreluje z przebiegiem choroby nowotworowej, dlatego w niektórych typach nowotworów ma dużą wartość predykcyjną i prognostyczną. Jak się bada Ki-67? Badanie poziomu wskaźnika Ki-67 jest wykonywane na materiale biologicznym pobranym podczas biopsji gruboigłowej guza lub wycinku pobranym w trakcie zabiegu chirurgicznego, czyli poziom ekspresji białka Ki-67 badamy bezpośrednio w komórkach nowotworowych. Pobrany materiał poddaje się działaniu specjalnych przeciwciał przeciwko białku Ki-67. Przeciwciała dodatkowo połączone są z barwnikiem, który później można zaobserwować w mikroskopie. Obecne w komórkach białko Ki-67 łączy się z przeciwciałem zabarwiając jądro komórkowe na określony kolor. Następnie lekarz patolog, który przeprowadza to badanie obserwuje zmiany pod mikroskopem i ocenia wg specjalnych standardów i norm poziom ekspresji białka Ki-67. Wynik jest odzwierciedleniem tego co lekarz widzi w obrazie mikroskopu świetlnego (jest to odsetek komórek nowotworowych, a właściwie jąder komórkowych wybarwionych, wyznakowanych barwnikiem z przeciwciałem Ki-67). Kryterium dodatniej ekspresji Ki-67 nie zostało dokładnie ustalone, dlatego też interpretacja wyniku może się różnić pomiędzy laboratoriami. Na ogół wartość progowa dla wysokiej proliferacji (wynik dodatni) w różnych laboratoriach zawiera się w granicach 20–29%. Spotyka się również następujący podział: wskaźnik proliferacji Ki-67 niski≤ 15%, średni 16-30%, wysoki >30%). W opisie z badania patomorfologicznego (histopatologicznego) powinna znajdować się wartość odcięcia dla Ki-67 (wysoka proliferacja) stosowana w danym laboratorium. Nie w każdym typie nowotworów ten marker jest wykorzystywany. To, w których rodzajach nowotworów bada się wskaźnik proliferacji Ki-67 zależy od tego, czy w badaniach została potwierdzona jego przydatność w tym zakresie. Standardy postępowania diagnostycznego i leczniczego dla poszczególnych nowotworów określają jakie markery są wiarygodne i są konieczne w postępowaniu diagnostyczno-terapeutycznym. Przykładem nowotworów, gdzie wykazano ważną rolę oceny wskaźnika proliferacji Ki-67 w procesie diagnostyki i leczenia są rak piersi, neuroendokrynne nowotwory przewodu pokarmowego oraz rak szyjki macicy. Wskaźnik proliferacji Ki-67 w raku piersi W raku piersi wskaźnik proliferacji Ki-67 jest jednym z podstawowych czynników rokowniczych i predykcyjnych. Zgodnie z wytycznymi postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w raku piersi Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej w mikroskopowym rozpoznaniu raka, który jest bezwzględnym warunkiem rozpoczęcia leczenia, stan Ki-67 jest oceniany razem z oceną stanu ER (receptor estrogenowy), PgR (receptor progesteronowy), HER2 (receptor ludzkiego naskórkowego czynnika wzrostu). Niski poziom białka Ki-67 wiąże się z wysoką ekspresją receptorów steroidowych (ER i PgR). Stwierdzono, że im wyższy stopień złośliwości histologicznej, tym wyższa ekspresja Ki-67. Wysoki poziom Ki-67 koreluje z wysokim ryzykiem nawrotu raka piersi. Ocena ekspresji Ki-67 jest szczególnie ważna w przypadku oceny patomorfologicznej nienaciekającego raka przewodowego (DCIS, ductal carcinoma in situ) i raków naciekających (ok. 85% wszystkich raków piersi). Na podstawie biomarkerów ocenianych w badaniu immunohistochemicznym (Er, PgR, HER2, Ki-67) raki naciekające dzielimy na podtypy, które nie tylko są czynnikiem rokowniczym, ale również są bardzo ważne dla ustalenia sposobu uzupełniającego leczenia systemowego przed-, około- i pooperacyjnego (chemioterapia, hormonoterapia, leczenie celowane). Na przykład podtyp luminalny A jest bardziej wrażliwy na hormonoterapię, a mniej na chemioterapię. Podtyp luminalny B HER2-dodatni zwykle jest leczony chemioterapią, a później wykorzystywane są przeciwciała monoklonalne. Biorąc pod uwagę marker Ki67, który informuje o szybkości dzielenia się komórek nowotworowych i rokowania – przykładowo dla podtypu luminalnego B HER2-dodatniego rokowania mogą być lepsze, gdyż ma on dość niski wskaźnik proliferacji Ki-67, z kolei podtyp luminalny B HER2-ujemny zwykle ma wyższy marker Ki67, co oznacza, że komórki dzielą się szybciej, a więc nowotwór postępuje szybciej. Podtypy naciekającego raka piersi na podstawie badań immunohistochemicznych: BiomarkerLuminalny rak piersiRak przewodowy trójujemnyLuminalny ALuminalny BHER2+ rak piersiHER2+ (dodatni)HER2- (ujemny)Luminalny HER2+ (dodatni)Nieluminalny HER2+ (dodatni)ER++++--PgR+każdy20>20 Na podstawie zróżnicowania i stopnia dojrzałości histologicznej neuroendokrynnych nowotworów przewodu pokarmowego został zaproponowany jeszcze bardziej szczegółowy podział NEN, który biorąc pod uwagę wskaźnik proliferacyjny Ki-67 różnicuje je na 3 kategorie różniące się przebiegiem klinicznym, leczeniem i rokowaniem. Widzimy więc, że indeks proliferacji Ki-67 pełni bardzo ważną rolę w kontekscie planowania postępowania terapeutycznego, które różni się w zależności od typu NEN. Nowotwory neuroendokrynne przewodu pokarmowegoZ wskaźnikiem proliferacyjnym Ki-67 20%, zwykle 21-50%z Ki-67 > 20%, zwykle >55%- raki wielkokomórkowe- raki drobnokomórkowe Białko Ki-67 a rak szyjki macicy Białko Ki-67 wspólnie z białkiem p16 pełnią istotną rolę w skriningu raka szyjki macicy. Test immunocytochemiczny z wykorzystaniem przeciwciał do obu tych białek (białka Ki67 i p16) jest wykonywany w przypadku gdy podczas rutynowego badania cytologicznego uzyskano niejednoznaczny wynik opisu zmian. Dotyczy to zmian komórkowych określanych jako: ASC-US (atypowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego o nieokreślonym charakterze) LSIL (śródnabłonkowa neoplazja małego stopnia; obejmuje infekcje HPV/dysplazję małego stopnia CIN I) Taki wynik cytologii wskazuje na nieprawidłowości morfologiczne badanych komórek szyjki macicy, ale nie ma pewności jakiego typu są to zmiany. Mogą one wynikać ze stanu zapalnego lub być już efektem wczesnych zmian nowotworowych. W takiej sytuacji można wykonać test immunocytochemiczny biomarkerów Ki67/p16, który będzie pomocny w diagnostyce różnicowej. Dodatni wynik Ki67 będzie wskazywał na wzmożone tempo podziałów komórkowych, które może być charakterystyczne dla komórek nowotworowych, a z kolei dodatni wynik p16 będzie pośrednio wskazywał na infekcję wirusem HPV, gdyż właśnie w komórkach zakażonych wirusem brodawczaka ludzkiego stwierdza się nadekspresję tego białka. Tak więc dodatni wynik obu markerów – białka Ki-67 i p16 jest wskazaniem do pogłębionej diagnostyki w kierunku raka szyjki macicy (następnym krokiem jest kolposkopia). O kolposkopii przeczytasz więcej w artykule KOLPOSKOPIA. Test immunocytochemiczny Ki67/p16 wykonuje się z rozmazu cytologicznego. Jeżeli wcześniej została wykonana cytologia płynna (cienkowarstwowa, LBC- liquid-based cytology), można wykorzystać ten sam materiał do badania Ki-67/p16. Dokładny opis tego jak się wykonuje ten test, kiedy bada się ekspresję białka Ki-67 i ekspresję białka p16 znajdziesz w artykule opisującym BIAŁKO p16 w raku szyjki macicy i inne nowotworach. Bibliografia Shi Q, Xu L, Yang R, Meng Y, Qiu L. Ki-67 and P16 proteins in cervical cancer and precancerous lesions of young women and the diagnostic value for cervical cancer and precancerous lesions. Oncol Lett. 2019 Aug;18(2):1351-1355. doi: Epub 2019 Jun 3. PMID: 31423197; PMCID: X, Kaufman PD. Ki-67: more than a proliferation marker. Chromosoma. 2018 Jun;127(2):175-186. doi: Epub 2018 Jan 10. PMID: 29322240; PMCID: J, Krzakowski M, Bobek-Billewicz B, Duchnowksa R, Jeziorski A, Olszewski W, Senkus-Konefka E, Tchórzewska-Korba H, Wysocki P. Breast cancer. Oncol Clin Pract 2018; 14. DOI: B., Blicharz-Dorniak J., Strzelczyk J. et al. Diagnostic and therapeutic guidelines for gastro-entero-pancreatic neuroendocrine neoplasms (recommended by the Polish Network of Neuroendocrine Tumours). Endokrynol Pol 2017; 68 (2): 79– S, Blaukopf C, Politi AZ, Müller-Reichert T, Neumann B, Poser I, Ellenberg J, Hyman AA, Gerlich DW. Ki-67 acts as a biological surfactant to disperse mitotic chromosomes. Nature. 2016 Jul 14;535(7611):308-12. doi: Epub 2016 Jun 29. PMID: 27362226; PMCID: A., Kędzia W., Rokita W. et al. Polish recommendations regarding diagnostics and treatment of cervical squamous intraepithelial lesions according to the CAP/ASCCP guidelines. Ginekol. Pol. 2016; 87 (9): 670–676 (doi: L, Hyjek E, Ellenson LH, Pirog EC. p16 and Ki-67 immunostaining in atypical immature squamous metaplasia of the uterine cervix: correlation with human papillomavirus detection. Arch Pathol Lab Med. 2007 Sep;131(9):1343-9. doi: Erratum in: Arch Pathol Lab Med. 2008 Jan;132(1):13. PMID: H, Murray S, Price K, Gelber RD, Golouh R, Goldhirsch A, Coates AS, Collins J, Castiglione-Gertsch M, Gusterson BA; International Breast Cancer Study Group. Ki-67 expression in breast carcinoma: its association with grading systems, clinical parameters, and other prognostic factors–a surrogate marker? Cancer. 2003 Mar 1;97(5):1321-31. doi: PMID: F, Ferrero-Poüs M, Trassard M, Hacène K, Phillips E, Tubiana-Hulin M, Le Doussal V. Correlation between MIB-1 and other proliferation markers: clinical implications of the MIB-1 cutoff value. Cancer. 2002 Apr 15;94(8):2151-9. doi: PMID: T, Gerdes J. The Ki-67 protein: from the known and the unknown. J Cell Physiol. 2000 Mar;182(3):311-22. doi: PMID: J, Schwab U, Lemke H, Stein H. Production of a mouse monoclonal antibody reactive with a human nuclear antigen associated with cell proliferation. International Journal of Cancer. 1983 Jan;31(1):13-20. DOI: PMID: 6339421. fot. Adobe Stock, Iryna Spis treści: Cytologia - co to za badanie? Cytologia - kiedy zrobić badanie? Jak przygotować się do cytologii? Jak wygląda badanie cytologiczne? Ile czeka się na wynik cytologii? Cytologia u dziewicy Cytologia - wyniki Nieprawidłowy wynik cytologii Nieprawidłowy wynik cytologii - postępowanie HPV w cytologii Stan zapalny w cytologii Nadżerka a cytologia Cytologia w ciąży Cytologia - cena Cytologia - co to za badanie? Badanie cytologiczne jest to podstawowe profilaktyczne badanie ginekologiczne w prewencji i diagnozowaniu raka szyjki macicy polegające na pobraniu komórek z części pochwowej szyjki macicy do badań mikroskopowych. Dzięki cytologii zmiany wykrywane są na tyle wcześnie, że istnieją duże szanse na wyleczenie nowotworu. Cytologia pozawala zapobiec nawet 80% przypadków raka szyjki macicy. Cytologia jest także stosowana w rozpoznawaniu zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), który uważany jest za przyczynę rozwoju raka szyjki macicy. Cytologia wykrywa też nieprawidłowe komórki, z których w przyszłości może rozwinąć się nowotwór złośliwy narządów rodnych. Przeczytaj więcej: Dysplazja szyjki macicy Badanie cytologiczne dostarcza informacji o florze mikrobiologicznej pochwy oraz wykrywa infekcje i stany zapalne w obrębie szyjki macicy lub komórki endometrium (przeczytaj: endometrioza). Pobrane podczas cytologii komórki z nabłonka pochwy mogą także posłużyć do określenia stanu hormonalnego organizmu. Za pomocą cytologii hormonalnej możemy określić czynność hormonów płciowych. Nie jest to metoda zbyt dokładna, ale możliwa do wykonania w każdym gabinecie ginekologicznym. Na jej podstawie można ocenić wystąpienie owulacji, cyklu płciowego, działania hormonów w ciąży czy też efekty leczenia. Cytologia to badanie bezpieczne i bezbolesne. Nazywane jest inaczej wymazem lub rozmazem z szyjki macicy, rozmazem szyjkowym lub testem Pap. Cytologia - kiedy zrobić badanie? Badanie cytologiczne powinna wykonywać co 3 lata każda kobieta, która ukończyła 21 lat (lub wcześniej, jeśli współżycie rozpoczęło się w bardzo młodym wieku). Taka częstotliwość jest wskazana, gdy kobieta ma prawidłowe wyniki oraz nie występują u niej czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy. Niektóre osoby powinny badać się częściej. Co roku cytologię powinny wykonywać kobiety: zakażone HIV, przyjmujące leki immunosupresyjne, zakażone HPV typem wysokiego ryzyka (przede wszystkim typami 16 i 18), leczone w przeszłości z powodu śródnabłonkowej neoplazji szyjki macicy (CIN 2, CIN 3) lub raka szyjki macicy. Jak przygotować się do cytologii? Na cytologię najlepiej zgłosić się nie wcześniej niż 4 dni po ostatnim dniu miesiączki lub nie później niż 4 dni przed miesiączką. Testu nie wykonuje się w trakcie okresu. Lekarze zwykle zalecają wykonanie badania w pierwszej połowie cyklu miesiączkowego. Oto, jak przygotować się do cytologii: 4 dni przed badaniem nie stosuj żadnych preparatów dopochwowych (np. globulek), 3-4 dni przed badaniem nie używaj tamponów, kilka dni przed nie rób irygacji pochwy, 2 dni przed unikaj długich kąpieli, dobę przed badaniem powstrzymaj się od stosunków płciowych. Jak wygląda badanie cytologiczne? Badanie cytologiczne wykonuje się na fotelu ginekologicznym podczas rutynowej wizyty lekarskiej u ginekologa. Lekarz powinien pobrać wymaz cytologiczny zanim wykona badanie ginekologiczne lub USG dopochwowe. Za pomocą wziernika i szpatułki lub szczoteczki lekarz pobiera komórki pokrywające szyjkę macicy. Następnie rozprowadza się je na szkiełku mikroskopowym, utrwala roztworem alkoholu etylowego lub gotowym utrwalaczem cytologicznym i barwi. Następnie materiał trafia do oceny pod mikroskopem przez diagnostę laboratoryjnego. Bardziej nowoczesną metodą jest cytologia płynna polegająca na pobraniu wymazu na podłoże płynne (ang. liquid base cytology, LBC). Sposób pobrania materiału do badania jest taki sam jak powyżej, ale szczoteczkę umieszcza się w pojemniku z płynem utrwalającym i intensywnie płucze. Następnie komórki nabłonka płaskiego i gruczołowego zostają odwirowane i oddzielone od innych elementów. Uzyskany materiał komórkowy rozprowadza się na szkiełku i barwi. Cytologia płynna pozwala uzyskać znacznie czytelniejszy obraz niż badanie wykonane techniką klasyczną. Aktualnie stosuje się również skanery, które "odsiewają" prawidłowe wyniki cytologii. Pozostałe dodatnie rozmazy, które zawierają podejrzane komórki, są oceniane przez specjalistę cytodiagnostyki. Ile czeka się na wynik cytologii? Na wynik cytologii trzeba poczekać w zależności od laboratorium od 2 do 3 tygodni. Jeśli jednak całe badanie cytologiczne (łącznie z oceną mikroskopową) jest wykonywane w danej placówce, wówczas czas oczekiwania może być krótszy: od 3 do 7 dni. Cytologia u dziewicy. Kiedy wykonać pierwszą cytologię? Bycie dziewicą nie wyklucza wykonania cytologii. Kobieta, która nie współżyła i ukończyła 25 lat, również powinna regularnie wykonywać badanie cytologiczne. Chociaż należy dodać, że ryzyko zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego HPV oraz rozwoju raka szyjki macicy u dziewicy jest znacznie mniejsze niż u osób aktywnych seksualnie. Aby badanie było komfortowe, lekarz może użyć specjalnego wziernika przeznaczonego dla kobiet, które wcześniej nie współżyły. Zasady przygotowania do badania są zbliżone do tych, które dotyczą pozostałych kobiet. Przeczytaj też: Pierwsza wizyta u ginekologa Cytologia - wyniki Główną skalą wykorzystywaną do oceny wymazu w cytologii jest system Bethesda (TBS). Przeczytasz więcej: Jak interpretować wyniki cytologii? Stopnie w skali Bethesda. Rzadziej, ale nadal używaną skalą w cytologii jest skala Papanicolau. Do uzyskania miarodajnego wyniku cytologii materiał musi spełniać określone warunki. Nie zawsze nadaje się do zbadania. Przykładowo liczba komórek, która umożliwia uzyskanie wyniku badania cytologicznego, musi sięgać 10-12 tys. W przypadku płynnej cytologii wystarczy 5 tys. komórek. Z wynikiem badania cytologicznego należy zgłosić się do ginekologa, ponieważ tylko lekarz może dokonać interpretacji wyników i zaproponować dalsze postępowanie, jeśli jest taka potrzeba. Nieprawidłowy wynik cytologii Nieprawidłowy wynik cytologii może oznaczać stany zapalne, podejrzenie zakażenia HPV, zmiany przedrakowe lub rakowe. Stany przedrakowe w szyjce macicy określa się jako zmiany śródnabłonkowe lub śródnabłonkową neoplazję szyjki macicy (w skórcie: CIN). Zmiany tego typu mogą ulegać przemianom – mogą zanikać, rozwijać się lub pozostawać w niezmienionej postaci. W zależności od używanej w laboratorium klasyfikacji (TBS lub Papanicolau) stosuje się odmienne oznaczenia dla nieprawidłowych komórek szyjki macicy. Klasyfikacja Bethesda (TBS) Gdy w cytologii według skali Bethesda (TBS) nie pojawiają się zmiany przedrakowe lub rakowe, to na wyniku badania powinien być widoczny skrót NILM albo FI. Oznacza on "brak zmian cytoonkologicznych". Nieprawidłowy wynik cytologii w klasyfikacji Bethesda może być oznaczony następującymi skrótami: ASC-US – atypowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego o nieokreślonym znaczeniu (najczęściej świadczą o przewlekłym stanie zapalnym), ASC-H – nieprawidłowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego, nie można wykluczyć zmian śródpłaskonabłonkowych wysokiego stopnia, LSIL – zmiana śródnabłonkowa niskiego stopnia (określana również jako CIN I; najczęściej świadczy o infekcji HPV), HSIL – zmiana śródpłaskonabłonkowa wysokiego stopnia (jest to dysplazja w nabłonku wielowarstwowym płaskim oznaczana jako CIS, CIN II i CIN III). Klasyfikacja Papanicolaou W zależności od cech komórek ocenianych w rozmazie, zalicza się je w niektórych laboratoriach do pięciu grup cytologicznych. Nieprawidłowy wynik cytologii w klasyfikacji Papanicolaou to 3, 4 i 5 grupa. Grupa 1 - mówi o prawidłowym stanie komórek nabłonka, niewielkiej liczbie krwinek białych zależnej od fazy cyklu. Taki wynik pozwala na rutynowe przeprowadzenie kolejnego badania za 3 lata. Grupa 2 - daje nam informacje o stanach zapalnych i zmianach wstecznych (zanikowych - u starszych kobiet). Liczba krwinek białych jest duża. Taki obraz uznaje się za niepodejrzany, ale wymaga kontroli po zakończeniu leczenia przeciwzapalnego (zobacz więcej, co oznacza grupa druga w cytologii). Grupa 3 - to wynik dodatni. W rozmazie stwierdza się komórki dysplastyczne (nieprawidłowe). Taki wynik wymaga kontrolnego badania w krótkim czasie. Gdy zmiany się utrzymują, należy pobrać celowane wycinki tarczy części pochwowej. Do tej grupy zalicza się także ciężkie zmiany zapalne, zakażenia wirusowe. Grupa 4 - w rozmazie znajdują się pojedyncze komórki atypowe, różniące się znacznie od pozostałych, które jednocześnie sugerują zmianę złośliwą, ograniczoną do nabłonka. Grupa 5 - świadczy o zaawansowanej zmianie inwazyjnej. Stwierdzamy liczne zmiany atypowe. Nie można jednak na tej podstawie ustalić rozpoznania raka, a jedynie możliwość jego wystąpienia. Grupa 4 i 5 wymaga natychmiastowej dalszej diagnostyki. Nieprawidłowy wynik cytologii - dalsze postępowanie W przypadku uzyskania złego wyniku badania cytologicznego, zaleca się różne ścieżki postępowania. Nie zawsze wymagane są badania inwazyjne czy zabiegi chirurgiczne. Gdy cytologia ujawni stan zapalny (ASC-US), często nie stosuje się żadnego leczenia, a jedynie zaleca wizyty kontrolne. Następną cytologię należy wykonać za 4-6 miesięcy. Może też być konieczna dokładniejsza diagnostyka, jeśli wyniki badania nie poprawią się. Wówczas przeprowadza się kolposkopię, czyli badanie wziernikowe z kolposkopem (urządzenie umożliwiające wielokrotne zbliżenie badanych obszarów). Dla zmian przedrakowych (LSIL, HSIL) i rakowych wskazane jest w każdym przypadku wykonanie kolposkopii i pobranie materiału do badania (biopsja). HPV w cytologii Na kontakt z wirusem HPV, powodującym groźnego raka szyjki macicy, są narażone wszystkie kobiety, które rozpoczęły współżycie. Cytologia nie wskaże wprawdzie obecności samego wirusa, ale wykryje nieprawidłowości w komórkach nabłonka, które mogą świadczyć o zakażeniu. Na zakażenie HPV w skali Bethesda wskazują zmiany śródnabłonkowe małego stopnia (LSIL) lub dysplazja małego stopnia CIN I. U zakażonych w badaniu wykrywa się również nieprawidłowe komórki, np. koilocyty. Wiarygodniejszym testem niż cytologia w kierunku HPV jest test DNA HPV. Dlatego wielu lekarzy zaleca wykonywanie obu tych badań. Stan zapalny w cytologii Wynik ujemny cytologii pod względem obecności zmian przedrakowych lub złośliwych nie oznacza jeszcze, że wszystko jest w porządku. Cytologia może wskazywać na nieprawidłowości w postaci stanu zapalnego. Świadczą o tym oznaczenia: ASC-US albo grupa 3 cytologiczna. Stan zapalny wykryty w cytologii może być spowodowany różnymi czynnikami, np.: działaniem drobnoustrojów (grzybów, wirusów, bakterii lub pierwotniaków), zmianami hormonalnymi związanymi z połogiem lub przekwitaniem, działaniem leków. Przeważnie stan zapalny w obrębie szyjki macicy nie jest groźny i jeśli jest niewielki, nie wymaga leczenia. Ewentualnie stosuje się globulki dopochwowe o działaniu przeciwzapalnym. Jeśli wynik cytologii wskazuje na rozległy stan zapalny lub kobieta skarży się na dolegliwości z tego powodu, konieczna jest dalsza diagnostyka (np. badanie bakteriologiczne lub molekularne), aby określić przyczynę problemu. W przypadku stanu zapalnego w badaniu cytologicznym mogą być widoczne nasilone złuszczanie nabłonków, zmiany w budowie komórek, limfocyty, granulocyty wielojądrowe, komórki plazmatyczne, monocyty i histiocyty. Nadżerka a cytologia Nadżerka polega na przemieszczeniu się komórek gruczołowych z wnętrza szyjki macicy na jej zewnętrzną (pochwową) część. Komórki gruczołowe są czerwone i kiedy znajdą się w pobliżu komórek nabłonka płaskiego typowych dla tej części szyjki macicy, wówczas są zauważone przez ginekologa podczas rutynowego badania ginekologicznego. Jednak w związku z tym, że nadżerka może swoimi objawami przypominać raka szyjki macicy, lekarz przeprowadza badanie cytologiczne, by ocenić dokładnie komórki nabłonka szyjki macicy. Wynik cytologii zadecyduje o dalszym postępowaniu. Jeśli nie wykazano w nim nieprawidłowości, a nadżerka jest nieuciążliwa, wtedy wystarczy obserwacja zmian i wizyty kontrolne u ginekologa. Jeżeli cytologia wykazała stan zapalny, to kobieta powinna stosować globulki dopochwowe o działaniu przeciwzapalnym, a po leczeniu powtórzyć badanie. Jeśli w cytologii ujawniły się podejrzane komórki, powinna być przeprowadzona dalsza diagnostyka. Cytologia w ciąży Ciąża jest wskazaniem do wykonania badania cytologicznego. Podczas ciąży badanie należy wykonać na pierwszej wizycie u ginekologa, czyli najpóźniej w 10. tygodniu ciąży, jeśli badanie nie było przeprowadzone przez 6 miesięcy wcześniej. Jeśli cytologia nie została pobrana na pierwszej wizycie, powinno to nastąpić na innej wizycie, jednak przed 37. tygodniem ciąży. Cytologia - cena Wszystkie kobiety, które mają między 25 a 59 lat, mogą wykonać cytologię bezpłatnie w ramach "Programu profilaktyki raka szyjki macicy". Badanie cytologicznie można również wykonać odpłatnie w gabinecie ginekologicznym, wówczas cena wynosi ok. 50 zł. Źródła: Z. Słomko (red.), Ginekologia. TOM 1 i 2, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Program profilaktyki raka szyjki macicy (cytologia), Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie opieki przedporodowej w ciąży o prawidłowym przebiegu, Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, S. Baka i inni, Inflammation on the Cervical Papanicolaou Smear: Evidence for Infection in Asymptomatic Women?, doi: smear, Mayo Clinic, Czytaj także:Szczepionka HPV – kiedy szczepić, przeciwwskazania, działania niepożądaneRak jajnika – jak się wykrywa i leczy ten nowotwór złośliwy? Szanse i rokowaniaWZW B. Co trzeba wiedzieć o wirusowym zapaleniu wątroby typu B? Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem! Cytologia szyjki macicy jest bezpiecznym i bezbolesnym badaniem służącym do wykrywania bezpośrednich prekursorów raka, czyli zmian CIN2, CIN3, AIS (rak gruczołowy in situ) i wczesnych postaci raka szyjki macicy. W chwili obecnej wynik badania cytologii opisywany jest przy użyciu systemu Bethesda (TBS). System Beetesda Do badania cytologicznego pobiera się dwa rodzaje komórek z dwóch różnych nabłonków – wielowarstwowy płaski oraz znajdujący się wewnątrz kanału szyjki macicy nabłonek gruczołowy. Zmienione komórki mogą występować w każdym z nich lub obu naraz. Pierwszym elementem, który jest oceniany jest przydatność pobranego materiału do badania. Diagnosta sprawdza czy pobrana została odpowiednia ilość komórek z każdego nabłonka, a także czy preparat został prawidłowo utrwalony i wybarwiony. Następnie przechodzi do oceny samych komórek. Zobacz także: Jak wygląda program profilaktyki raka szyjki macicy w Polsce? Prawidłowy wynik cytologii szyjki macicy Prawidłowy wynik cytologiczny wg systemu Bethesda 2001 określony jest jako brak podejrzenia środnabłonkowej neoplazji oraz raka (ang. NILM – No Intraepithelial Lesion or Malignancy). Przeważająca większość rozmazów cytologicznych pobranych w ramach skriningu raka szyjki macicy jest prawidłowa i nie wykazuje nieprawidłowości w wyglądzie komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego lub gruczołowego. Obraz cytologiczny należy korelować z wiekiem kobiety i fazą cyklu miesiączkowego. U młodych kobiet w wyniku działania estrogenów w rozmazach cytologicznych występują głównie dojrzałe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego. Rozmazy cytologiczne pobrane u kobiet w ciąży zawierają głównie komórki warstw pośrednich, bogate w glikogen (łódeczkowate), co jest wynikiem działania progesteronu. U kobiet w okresie pomenopauzalnym w związku z deficytem estrogenów stwierdza się w rozmazach cytologicznych głównie komórki z warstw podstawnej i przypodstawnej Nieprawidłowy wynik cytologii szyjki macicy W klasyfikacji Bethesda 2001 za nieprawidłowe uznaje się następujące wyniki cytologiczne: ASC – atypowe komórki nabłonka płaskiego; ze względu na nasilenie zmian grupa ta została podzielona na dwie podgrupy: ASC-US – atypowe komórki nabłonka płaskiego o nieokreślonym znaczeniu, ASC-H – atypowe komórki nabłonkowe, gdzie nie można wykluczyć obecności zmian HSIL, LSIL – małego stopnia zmiany w komorkach nabłonka płaskiego, HSIL – dużego stopnia zmiany w komorkach nabłonka płaskiego, AGC – atypowe zmiany w komorkach gruczołowych. Wyniki cytologiczne w systemie TBS mogą ponadto zawierać bezpośrednie wskazanie obecności komórek raka płaskonabłonkowego lub gruczołowego. U kobiet z rozpoznaniem ASC ryzyko obecności raka szyjki macicy jest małe i wynosi od 0,1 do 0,2%. CIN2+ występuje znamiennie częściej, jeśli rozpoznaje się ASC-H w porównaniu do ASC-U. Po otrzymaniu wyniku z rozpoznaniem ASC-US dalsze postępowanie powinno obejmować wykonanie: • dwóch badań cytologicznych w odstępach sześciomiesięcznych, lub • testu molekularnego na obecność HR HPV. Dwukrotny prawidłowy wynik cytologiczny lub negatywny wynik badania HR HPV pozwala na powrót pacjentki do standardowych badań przesiewowych. Dodatni wynik HR HPV lub nieprawidłowy wynik cytologiczny jest wskazaniem do weryfikacji kolposkopowej. Ujemny wynik badania kolposkopowego u pacjentki z dodatnim wynikiem HR HPV jest wskazaniem do powtórnego testu HR HPV za rok lub dwukrotnego wykonania cytologii, co 6 miesięcy. U kobiet z wynikiem ASC-US nie powinno się wykonywać konizacji szyjki macicy, jako pierwotnego postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. Postępowanie w przypadku wyniku ASC-H jest takie samo jak w przypadku HSIL, które opiszę poniżej. LSIL w wyniku cytologii – dalsze postępowanie Ryzyko CIN 2+ i raka u kobiet z wynikiem LSIL jest podobne jak w przypadku wyniku ASC-US i dlatego dalsze postępowanie w obu tych grupach niewiele się rożni. Wyjątek stanowią kobiety po menopauzie, u których z uwagi na większe prawdopodobieństwo istnienia zakażenia przetrwałego rekomendowane jest wykonanie testu HR HPV, jako pierwszego sposobu postępowania. Po otrzymaniu wyniku z rozpoznaniem LSIL dalsze postępowanie powinno obejmować wykonanie jednego z trzech: • dwóch badań cytologicznych w odstępach sześciomiesięcznych • badania kolposkopowego z zamiarem wykonania biopsji • testu molekularnego na obecność HR HPV HSIL i ASC -H w wyniku cytologii – dalsze postępowanie Po otrzymaniu wyniku HSIL lub ASC-H zaleca się wykonanie: • badania kolposkopowego z biopsją zmian podejrzanych o CIN oraz pobranie materiału z kanału szyjki, lub • diagnostyczno-terapeutyczne wycięcie zmiany na szyjce z biopsją kanału. Wykonanie testu HR HPV nie ma wartości diagnostycznej i prognostycznej u kobiet z HSIL i ASC-H. Jeżeli wyniki histologiczne po wycięciu zmiany lub biopsji nie wykażą obecności środnabłonkowej neoplazji lub raka szyjki macicy chora powinna mieć wykonywane badanie kolposkopowe i cytologiczne, co 6 miesięcy. Ponowne rozpoznanie HSIL lub ASC-Hw kolejnym badaniu cytologicznym należy zweryfikować za pomocą konizacji. Dwukrotne negatywne wyniki cytologii i kolposkopii pozwalają na powrót kobiety do rutynowego badania przesiewowego. U kobiet z HSIL nie należy wykonywać na szyjce macicy zabiegów, po których nie uzyskujemy materiału do badania histologicznego. AGC w wyniku cytologii – dalsze postępowanie Atypowe komórki gruczołowe są rzadko spotykane w rozmazach cytologicznych. Najczęściej są to komórki nienowotworowe pochodzące z polipów lub tkanki zmienionej zapalnie. Jednak od 9 do 38% kobiet z wynikiem AGC ma zmiany CIN2+lub AIS, a 3-17% raka inwazyjnego nie tylko szyjki macicy, ale także endometrium, jajnika lub jajowodu. Ze względu na możliwość rożnego pochodzenia komórek atypowych powinno się zastosować panel badań diagnostycznych, w skład których wchodzą: kolposkopia biopsja kanału szyjki biopsja endometrium test HR HPV ultrasonografia przezpochwowa. W pierwszej kolejności należy wykonać kolposkopię oraz pobrać materiał z endocervix. Biopsja endometrium jest zawsze rekomendowana bez względu na wiek kobiety, gdyż zmiany o typie AGC mogą być endometrialnego pochodzenia. W przypadku uzyskania satysfakcjonującego, ujemnego wyniku kolposkopii i nieobecności zmian CIN2+ w kanale szyjki macicy należy wykonać test HR HPV. Ujemny wynik testu pozwala na zalecenie powtórnego wykonania rozmazu cytologicznego za 12 miesięcy. Ujemne wyniki obu badań pozwalają na powrót do badania przesiewowego. U kobiet, u których wyniki biopsji są negatywne i nie wykonano testu HR HPV należy wykonać czterokrotnie rozmaz cytologiczny, co 6 miesięcy. Jego prawidłowy wynik pozwala na skierowanie kobiety ponownie do skriningu. Obecność komorek raka (płaskonabłonkowego, gruczołowego) w wyniku cytologii – dalsze postępowanie Obecność komórek raka w rozmazie wymaga potwierdzenia histopatologicznego. Zaleca się kolposkopię z biopsją celowaną i wyłyżeczkowaniem kanału szyjki. Przy podejrzeniu patologii endometrium należy także wykonać biopsję błony śluzowej macicy. W przypadku kolposkopowego podejrzenia raka z wczesną inwazją należy pobrać wycinek do badania histologicznego. U kobiet młodych, pragnących jeszcze zajść w ciążę, należy rozważyć wykonanie konizacji chirurgicznej lub radykalnej trachelektomii z limfadenektomią. Takie postępowanie pozwala na histologiczną ocenę głębokości naciekania i rozległości zmiany. W przypadku makroskopowej obecności guza na szyjce nie należy wykonywać konizacji tylko pobrać wycinek w celu potwierdzenia rozpoznania w badaniu histopatologicznym. Zobacz także: Jak wygląda biopsja szyjki macicy? Bibliografia: Rekomendacje Centralnego Ośrodka Koordynującego Populacyjny Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy, Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, Polskiego Towarzystwa Patologów i Polskiego Towarzystwa Kolposkopii i Patofizjologii Szyjki Macicy. Postępowanie w przypadku nieprawidłowego wyniku przesiewowego badania cytologicznego, Ginekol Pol. 2009, 80, 129-133 W wi?kszo?ci rozmazów , do?wiadczony cytotechnik lub patolog mo?e z du?ym stopniem pewno?ci odró?ni? komórki prawid?owe od nowotworowych i zaklasyfikowa? rozmaz jako LSIL lub HSIL wed?ug Systemu Bethesda. Jednakowo? w ma?ym odsetku przypadków mog? by? uzasadnione w?tpliwo?ci co do rozpoznania. Zgodnie z Systemem Bethesda takie rozmazy kwalifikuje si? jako ASCUS. Alternatywnie wg terminologii ekwiwalentnej okre?la si? takie rozmazy jako:"Atypia komórek nab?onka wielowarstwowego p?askiego nie koniecznie nowotworowa" lub "Graniczne zmiany j?drowe nie osiagajace poziomu neoplazji" Istniej? dwie sytuacje, do których odnosi si? kategoria ASCUS: w zwi?zku ze zmianami spowodowanymi przez HPV (atypia koilocytowa) rozmazy, w których rzeczywi?cie nie mo?na odró?ni? zmian ?agodnych, reaktywnych lub zwyrodnieniowych od LSIL, HSIL lub raka inwazyjnego. Z obserwacji kobiet z rozpoznaniem ASCUS za pomoc? kolposkopii, biopsji lub powtarzanej cytologii wynika, ?e jest to heterogenna grupa. W 50-60% przypadków nie stwierdza sie ?adnych istotnych zmian. W 20% przypadków rozpoznano CIN2 lubCIN3. Wynika z tego, ?e kobiety z rozpoznaniem ASCUS powinny by? dok?adnie obserwowane. ASCUS i infekcja HPV: Koilocyty i komórki dyskeratotyczne wyst?puj?ce w zwi?zku z infekcj? HPV prawie zawsze wykazuj? zmiany j?drowe typu ASCUS lub CIN1 (LSIL). Mo?na spotka? koilocyty, które maj? takie nieprawid?owe j?dra, ?e odpowiadaj? rozpoznaniu CIN2/3 (HSIL). Rozmazy zawieraj?ce komórki nab?onka wielowarstwowego p?askiego z morfologicznymi cechami infekcji HPV nale?y klasyfikowa? wg najbardziej nieprawid?owych zmian j?drowych. Cechy charakterystyczne ASCUS widoczne s? w tym zgrupowaniu komórek. Atypowe komórki zazwyczaj maj? wielko?? komórek warstwy po?redniej lub powierzchownej. Gniazdo komórek.?? Wskaznik n/c jest nieznacznie podwy?szony, j?dra wykazuj? nieznaczn? hiperchromazj? i anizonukleoz?. Kilka atypowych komórek nab?onka wielowarstwowego p?askiego w prawid?owym poza tym rozmazie. Komórki wykazuj? nieznaczne zró?nicowanie wielko?ci i kszta?tu i niewielk? hiperchromazj? j?der. Atypowe komórki nab?onka wielowarstwowego p?askiego o nieokre?lonym znaczeniu (ASCUS) zazwyczaj maj? wielko?? komórek warstwy po?redniej lub powierzchownej. Cechy charakterystyczne ASCUS widoczne s? w tej grupie. Wskaznik n/c jest nieznacznie podwy?szony, j?dra wykazuj? nieznaczn? hiperchromazj? i anizonukleoz?, cytoplazma ciemna. Zmiany te mog? odzwierciedla? zmiany zwyrodnieniowe zwi?zane z zapaleniem (liczne neutrofile w tle rozmazu), ale LSIL nie mo?na wykluczy?. Atypowe komórki nab?onka wielowarstwowego p?askiego o nieokre?lonym znaczeniu (ASCUS) nieznacznie ró?ni? si? wielko?ci? i kszta?tem, j?dra wykazuj? niewielk? hiperchromazj?. Pomara?czowa cytoplazma sugeruje, ?e zmiany mog? by? zwi?zane z HPV, ale klasycznych koilocytów nie znaleziono w tym rozmazie. J?dra koilocytów s? prawie zawsze nieco powi?kszone w zwi?zku z obecno?ci? episomalnego DNA HPV. Koilocyty w tym preparacie wykazuj? atypi? j?drow?, co daje w wyniku ASCUS/LSIL.

atypowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego